Madde ve ilaç kaynakli Bipolar ve iliskili bozukluklarin belirti özellikleri mani, hipomani veya depresyon ile aynidir.
Ilaç kaynakli Bipolar ve iliskili bozukluklari tanimlarken en önemli kriter kisinin ilaç kullanimi sonrasinda ortaya çikan mani veya hipomani ataklari olmasidir. Bu durum ilacin yan etkisine bagli degildir. Gerçek bir Bipolar bozukluk tipi olarak kabul edilir. Çogunlukla tedavi için verilen bir antidepresan sonrasi gelismektedir. Antidepresanlar depresyonu düzeltirken bir kaymaya neden olarak mani veya hipomani atagina neden olmaktadir. Yani bir duygudurum bozuklugunu tedavi eden bir ilaç baska bir duygudurum bozuklugunu tetikleyebilmektedir. Kisi bazinda depresyon tedavisini düzenlerken risk faktörlerinin iyi degerlendirilmesi gerekmektedir.
Baska bir tedavi için verilen herhangi bir ilaçta manik ataga neden olabilmektedir. Literatürde hemen hemen her ilaçla tetiklenen manik atak vakalari mevcuttur.
Alkol ve madde kullanimina bagli gelisen Bipolar Bozukluga madde ile iliskili bipolar bozukluk denilmektedir. Alkol kullanim bozuklugu olan kisilerde ne kadar uzun süre ve miktarda alkol kullanilmissa bipolar bozukluk riski o oranda artmaktadir. Alkol kullanimina bagli gelisen bipolar bozukluk bir kez olustuktan sonra alkol birakilsa dahi devam etmektedir. Bipolar mani döneminde çogu riskli eylem gibi alkol kullanimi artmaktadir. Depresyon döneminde de basetme yöntemi olarak alkol kullanimi artabilmektedir. Her iki durumda hastalik daha agir seyretmektedir.
Kokain, extacy, metamfetamin gibi uyarici maddeler ve eroin, esrar gibi uyusturucu madde kullanimi sonrasi gelisen Bipolar Bozukluga madde ile iliskili Bipolar Bozukluk denilmektedir. Bu maddelerin yoksunlugu sirasinda da yoksunluk belirtilerinden ayri olarak Bipolar Bozukluk gelisebilmektedir.
Ayrica zayiflamak, sakinlesmek, uyumaya yardimci olmak gibi amaçlarla kullanilan bitkisel ilaçlarda Bipolar Bozukluk gelisme riski vardir.
Baska Tıbbi Durumlara Bağlı Bipolar ve İlişkili Bozukluklar
Inme, beyin travmasi gibi baska tibbi durumlara veya Cushing, Multipl Skleroz, Lupus gibi bazi hastaliklara bagli olarak Bipolar bozukluklarin gelismesi mümkündür. Diger hastaliklardan ayrici taninin yapilmasi önemlidir.
