Histrionik kisilik bozuklugu, dramatik kisilik bozukluklari denilen bir grubun içerisinde yer alir. Bu bozukluk türüne sahip olan kisiler yogun ve dengesiz duygulara sahip olabilirler. Kendilerine saygi duyabilmek için baskalarinin onayina ihtiyaç duyarlar ve benliklerine pek deger vermezler. Fark edilmek, onaylanmak, takdir edilmek ya da dikkat çekmek gibi ihtiyaçlarini gidermek için asiriya kaçacak davranislarda bulunabilirler. Bu asiri davranislar genelde dramatik eylemleri içerir. Öyle ki histrionik kelimesi de “dramatik, tiyatral” anlamlarina gelmektedir.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Histrionik kisilik bozukluguna sahip kisilerde bazi belirtiler mevcuttur. O belirtiler sunlardir:
- Sürekli olarak dikkat çekmeye çalismak,
- Tiyatral sekilde ilgi istemek,
- Disariya olumlu kisi görüntüsü vermeye çalismak,
- Dis görünüsüne asiri takintili olmak,
- Asiriya kaçacak derecede abartili giyim tarzina sahip olmak,
- Sürekli olarak yardim talep etmek,
- Cinsel açidan kiskirtici davranislar sergilemek,
- Asiri duygusal yapida olduklarini göstermeye çalismak,
- Çok bilgili olmadiklari konularda güçlü fikirlere sahip olmak,
- Baskalari tarafindan kolayca etkilenmek ve fikir degistirmek,
- Gerçekte oldugundan daha yakin iliskilere sahip oldugunu düsünmektir.
Eger bu belirtileri sergilediginizi düsünüyorsaniz histrionik kisilik bozuklugunuz olabilir. Bu durumda yapabileceginiz en iyi sey bir psikoterapiste gidip profesyonel destek almaktir. Histrionik kisilik bozuklugu genelde daha çok kadinlarda görülür ve erken yetiskinlik döneminde ortaya çikmaya baslar.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Neden Olur?
Kisiliginiz sizi diger insanlardan farkli yapan duygu, düsünce ve davranislarinizin bütününden olusmaktadir. Bu üç ögeden bir ya da birkaçi sapmalar gösterdiginde kisiliginizde de bozulmalar meydana gelebilir. Duygu, düsünce ve davranislarda degisiklik olmasina etki edebilecek birçok faktör vardir. Bu faktörlerden en önemli olanlari sunlardir:
- Genleriniz: Aileniz tarafindan size aktarilmis kalitsal özellikler bazi duygu, düsünce ve davranislarinizin toplum tarafindan normal karsilanmamasina sebep olabilir. Kalitim yoluyla size aktarilan bu özelliklerinin bütününe “mizaç” adi da verilir. Yani kisilik bozukluluklari gibi psikolojik rahatsizliklar genetik olabilir.
- Çevreniz: Ailenizde ya da sosyal hayatinizin geri kalaninda yasadiginiz durumlar travma etkisi olusturabilir. Bu durumlar sonucunda da duygu, düsünce ve davranislariniz etkilenerek kisiliginizin bozulmasina sebep olabilir.
Eger bir kiside histrionik kisilik bozuklugu mevcutsa bunun sadece genler ya da sadece çevre yüzünden oldugunu söyleyemeyiz. Genelde ikisinin kombinasyonu araciligiyla olusmaktadir. Genlerinizden kaynakli olarak kisilik bozuklugu gelistirmeye yatkin bir yapiniz varsa çevrenizdeki olaylar sizi tetikleyebilir. Böylece kisilik bozuklugu edinmenizde her ikisinin de etkisi olmus olur.
Histrionik Kişilik Bozukluğu Tedavisi
Histrionik kisilik bozukluguna sahip kisiler genellikle hastaliklarini kabul etmezler. Bu nedenle psikologa gitmeye ve tedavi görmeye pek olumlu bakmazlar. Üstelik sahip olduklarini duygulari abartmalarindan ve belirli rutinleri takip edememelerinden kaynakli olarak bu kisilere tedavi plani hazirlamak zor bir süreçtir.
Bu kisilik bozuklugu için uygulanan tedavi yöntemi çogunlukla psikoterapi yani danismanliktir. Tedavi, bireyin düsüncelerini ve davranislarinin tetikleyen sebepleri ortaya çikarmayi hedefler. Tetikleyici etkenler genelde travmalar, korkular ya da kaygilar olabilir. Tetikleyiciler tespit edildikten sonra etkileri minimuma indirilmeye çalisarak insanlarin çevresindekilerle daha olumlu sekilde iliski kurmayi ögrenmesi saglanir.
Buna ek olarak eger bu kisilik bozuklugu ile beraber depresyon ya da anksiyete gibi yan etkiler olustuysa bunlarin da ayrica tedavi edilmesi gerekir. Genelde bu tedaviler için ilaç destegi kullanilir.