“Sizotipal kisilik bozuklugu nedir?” sorusuna kisiyi yalnizlastiran, düsüncelerinde farkliliga neden olan, sira disi inançlarla gerçekliginde degisime yol açan; siddetli sosyal anksiyete ile karakterize bir psikiyatrik bozukluk seklinde yanit verilebilir.
Sizotipal kisilik bozukluguna sahip kisiler çogunlukla tuhaf olarak tanimlanirlar ve diger bireylerle yakin iliski kurmakta zorlanirlar. Baskalarindan uzak durmayi tercih ederler ve iliski içerisinde olmaktan rahatsizlik duyarlar. Kimi zaman davranislarinda ve konusmalarinda tuhaflik sergilerler, duygu yelpazeleri sinirli ve düz olarak nitelendirilirler. Bu davranis kaliplari erken yetiskinlik döneminde baslar ve yasam boyu devam edebilir.
Sizotipal kisilik bozuklugu yol açtigi etkiler bakimindan, sizoid kisilik bozuklugu ve sizofreni arasinda yer alir. Pek çok uzman bu rahatsizliklarin benzer genetik hassasiyetlere sahip kisilerde ortaya çikabilecegini ancak hastaliklarin siddetinin ne boyutta meydana geleceginin açik olmadigi görüsünü savunmaktadir.
Sizotipal Kişilik Bozukluğu Belirtileri
Sizotipal kisilik bozuklugu belirtileri arasinda;
- Alisilmisin disinda algisal deneyimler
- Olagandisi düsünceler, inançlar, algilar veya davranislar
- Aile disinda yakin ve kalici arkadaslik iliskilerinin olmayisi
- Asiri ve kalici sosyal anksiyete
- Özel güçlere sahip oldugu inanci
- Yalniz kalmayi tercih etmek
- Çevreye karsi ilgisizlik
- Aktivitelerden zevk alamamak, motivasyon
- Birbiriyle baglantisiz konulardan bahsetme gibi farkli semptomlar yer alabilir.
Sizotipal kisilik bozuklugu teshisi sirasinda uygulanabilecek bir laboratuvar testi bulunmaz. Bu bozukluk nedeniyle hayat kalitesi düsen kisiler genellikle kaygi, depresyon gibi farkli nedenlerle destek isterler. Fiziksel muayenelerin ardindan kisinin yasadigi sikayetler dinlenir. Sizotipal kisilik bozuklugunu diger zihinsel bozukluklardan ayirmak için profesyonel destek alinmalidir.
Sizotipal Kişilik Bozukluğu Nedenleri
Sizotipal kisilik bozuklugu nedenleri genetik, çevresel, biyolojik ve ögrenilmis davranislardaki degisikliklerin kombinasyonu olarak ortaya çikabilir. Ailesinde sizofreni veya baska bir psikotik bozuklugu olan kisilerde görülme riski daha yüksek olabilir.
Sizotipal kisilik bozuklugu olan bireylerde depresyon, anksiyete, diger kisilik bozukluklari, sizofreni, strese tepki olarak geçici psikotik dönemler, alkol ve uyusturucu kullanim bozukluklari, intihar girisimleri riski artabilir. Ayni zamanda kisinin is, okul ve sosyal hayatinda sorunlar yasanabilir. MODA Psikoterapi & Psikiyatri Klinigi’nde ilaç ve psikoterapi kombinasyonu ile sizotipal kisilik bozuklugu tedavisi hastanin gereksinimleri dogrultusunda planlanmaktadir.
