Sizoid kisilik bozuklugu, Ruhsal Bozukluklarin Tanisal ve Istatiksel El Kitabi (DSM-5) içerisinde belirtilen kisilik bozukluklarindan bir tanesidir. Bu kisilik bozukluklarini, bireyin yasadigi çevrenin beklentisini karsilamakta zorlandigi bir iç deneyim ve davranis kaliplari olarak tarif etmek uygun olacaktir. Problemin temel ögeleri, DSM-5’e göre, iç hayata odaklanma, yalniz kalma istegi olarak belirlenmistir.
Sizoid Kişilik Bozukluğu ile Yaşam
Sizoid kisilik bozukluguyla yasayan insanlar sosyal aktivitelerden kaçinma taraftaridir. Devamli olarak baskalariyla etkilesimden uzak durmaya çalisirlar. Bu durumun getirisi olarak da bireylerin, duygusal ifade yelpazesi genisleyemeyebilir. Sizoid kisilik bozukluguna sahip olan insanlar, çevrelerindeki insanlar tarafindan; yalniz, baskalarina deger vermeyen biri olarak tanimlanirlar. Duygu gösterme egilimde olmadiklari için yakin iliskiler kurma arzusundan ya da becerisinden yoksun olabilirler. Böylelikle baskalarini ve etrafinda olup bitenleri umursamiyormus gibi görünürler.
Sizoid kisilik bozukluguyla yasayan insanlar genellikle yalniz kalmayi tercih ederler. Tek yapilan etkinlikler, en sevilen aktiviteler arasindadir. Yakin iliskiler kurmada çekilen zorluk yüzünden, genis bir çevreye sahip olunamaz. Her sizoid kisilik bozukluguna sahip insan biricik deneyimler yasar elbette. Birçok sizoid kisilik bozukluguna sahip insan, cinsel iliskiye duyulan arzuyu hissetmekte güçlük çekebilir. Kendini ifade etmekte zorlandiklarindan ötürü, duygularini anlamlandirmak ve onlari anlatmak konusunda da zorluk yasanilabilir. Böylelikle olaylara uygun duygusal reaksiyonlar göstermekte güçlük çekilir.
Yasanilan hayata dair motivasyon bulma konusunda önemli derecede kayitsiz kalinabilir. Böylelikle hedef belirlemek mümkün olmaz. Sizoid kisilik bozukluguna sahip insanlar günlük hayatlarina elbette devam ederler. Hatta nadir olarak görülse de nispeten kalabalik bir ekibin içinde çalisabilirler. Ancak burada söz konusu olan sey o kalabalik ekiple kurulan iliskinin anlamidir. Bu iliski anlamdan yoksun olacaktir. Örnegin çalisma ortaminda yapilan bir övgüye karsi gösterilecek bir anlamli ifade seçmekte zorlanilabilir. Bu durum, tam tersi örnek içinde geçerlidir. Yapilan olumsuz herhangi bir elestiriye karsilik verme konusunda da sikinti yasanabilir. Sizoid kisilik bozukluguyla yasamda, hayali arkadasliklar olabilir. Çünkü kisiler büyük bir çogunlugunu hayal kurmakla geçirirler.
Sizoid Kişilik Bozukluğu Sebepleri
Diger psikolojik rahatsizliklarda oldugun gibi bu kisilik bozuklugunun da somut bir nedeni yoktur. Kisilik özelliklerinden biri sayilan içe dönüklügün genetik geçis göstermeye yatkin oldugu bilinir. Sosyal olarak, büyüdügü ve gelistigi ortam kisi üzerinde oldukça etkilidir. Bu sebepten ötürü kisi sizoid kisilik bozuklugu gösterebilir. Somut bir sebep saymak mümkün degildir.
Sizoid Kişilik Bozukluğu, Şizofreni Değildir
Ikisi de benzer semptomlar gösterebilirler ancak sizoid kisilik bozuklugu asla sizofreni degildir. Sizofreninin aksine, sizoid kisilik bozukluguna sahip olan insanlar gerçekle temas etmeyi birakmazlar. Yazida da bahsedildigi gibi çevreyle iliskileri minimum olsa da vardir.
Sizoid kisilik bozuklugu ile yasayan insanlar çesitli terapi seçeneklerinden biriyle yasamlarini kolaylastirabilirler. Danisan ve terapist arasinda terapötik bir iliski kurulur ve uygun kosullarda karsilikli çalismalar yürütülür. Gerekli durumlarda terapilerle birlikte farmakolojik tedavi yani ilaç tedavisi düzenlenebilir.
