Mental bozuklukların tedavisinde sanatsal yöntemlerin kullanılmasına sanat terapi denilmektedir. Sanat terapi ile insanlar kendilerini ifade etmenin yeni yollarını keşfederler. Sanattaki yaratıcı süreçleri kullanarak duygu, düşünce ve inançlarına dair farkındalık kazanırlar. Böylece sorunlarının üstesinden gelmek için yeni baş etme stratejileri geliştirme olanağı sağlanır. Yani kendi yaratıcılıkları iyileşmelerini teşvik etmek için kullanılır. Ayrıca sanat terapi ile kişinin özgüveni artar, sosyal becerileri gelişir.
Sanat terapisinde kullanılan teknikler genelde kolaj, boyama, resim, karakalem, fotoğraf, heykel ve seramiktir. Dans, müzik ve drama da kullanılmakla beraber yaratıcılığın kullanıldığı bu teknikler daha çok özelleşmiştir. Sanat terapi grup terapileri, psikodrama ve bilişsel davranışçı terapi gibi diğer terapi yöntemleri ile birlikte kullanılabilir.
Sanat terapide estetik amaç ön planda değildir. Yetenek ve becerinin gelişmesi amaçlanmaz. Seans esnasında ‘şimdi ve burada’ya odaklanılır. Duygu ve düşünceler duyuların aktif olarak kullanılmasıyla renklerle, sesle, bedenle, dramayla kendine özgü bir biçimde ifade edilir. Sanat terapi aşağıdaki durumlarda etkilidir:
- Kaygı bozuklukları
- Dürtü kontrol bozuklukları
- Davranışsal bağımlılıklar (Alkol madde bağımlılığı, oyun, kumar bağımlılığı vb.)
- Post Travmatik Stres Bozukluğu (PTSD)
- Sözel iletişimin bozuk olduğu hastalar
- Şizofreni gibi psikotik bozukluklar
- Duygudurum bozuklukları
- Psikosomatik yakınmalar
- Otizm, zeka geriliği, davranış bozukluğu olan çocuklar
- Fiziksel hastalıklar (Parkinson, MS gibi)
- Yaşlı, fiziksel ve mental problemi olan hastalar
- Kişilik bozuklukları