“Anoreksiya nervoza nedir?” sorusuna, anormal derecede düşük vücut ağırlığı, kilo almaktan aşırı korkma ve çarpık kilo algısı ile karakterize edilen bir yeme bozukluğu şeklinde yanıt verilebilir. Anoreksiya nervoza hastaları vücut hatlarını korumak ve kilolarını kontrol etmek için günlük yaşamlarında dramatik değişimler gerçekleştirebilirler. Kilo vermeye devam etmek veya kilo almanın önüne geçmek için günlük kalori tüketimlerinde çok ciddi kısıtlamalar yapabilirler. Yemek yedikten sonra kalori alımını engellemek için kusabilirler veya laksatif etkisi olan ilaçları ihtiyaçları olmasa dahi kullanabilirler.
Bu bozukluk genellikle ergenlik döneminde ortaya çıksa da çocuklarda ve yetişkinlerde de görülebilir. Anoreksi hastaları düşünüldüğünün aksine her zaman aşırı zayıf değildir, anoreksiya nervoza araştırmaları kilolu kişilerin de bu rahatsızlığa sahip olabileceğini göstermektedir.
Randevu Talep Et
Anoreksiya Nervoza Belirtileri
Anoreksiyalı kişiler genellikle zayıflıklarını, yeme alışkanlıklarını veya gerçekçi olmayan vücut ağırlığı algılarını gizleyebilirler. Bu hastalık fiziksel, duygusal ve davranışsal birçok belirtiye neden olabilmektedir.
Anoreksiya nervoza tanı kriterleri genellikle DSM-5 veya ICD-10 gibi tanı kılavuzlarında belirtilir. Bu kriterler genellikle şunları içerir:
- Kişinin vücut ağırlığını korumak veya artırmak için yetersiz beslenme davranışı sergilemesi.
- Vücut ağırlığı veya şekli hakkında aşırı meşguliyet.
- Kendi vücut ağırlığı veya şekliyle ilgili aşırı değerlendirme.
- Aşırı açlık hissi veya yeme reddi.
Aşırı kilo kaybı, kan değerlerinde anomali, uykusuzluk, parmaklarda renk değişimi, saç dökülmesi, menstrual döngünün bozulması, cilt sorunları, soğuğa karşı düşük direnç, kalp ritimlerinde düzensizlik, açlık hissinin reddi, şişmanlama korkusu, baş dönmesi, bayılma, konsantrasyon güçlüğü, mide krampları, tırnaklarda kırgınlık, vücutta ince tüylerin oluşumu, kaslarda güçsüzlük, yara iyileşme hızında yavaşlama, katı bir egzersiz rejiminin her şart altında devam ettirilmesi, yemek zamanlarından kaçınma, yemek ritüellerinin değiştirilmesi, beslenme ve egzersiz konularında aşırı kontrolcülük gibi birçok belirti anoreksiya hastalarında ortaya çıkabilir.
Anoreksiya Nervoza Nedenleri
Anoreksinin kesin nedeni bilinmemekle birlikte biyolojik, çevresel ve psikolojik faktörlerin bir kombinasyonu neticesinde ortaya çıktığı düşünülmektedir. Batı dünyasının kültüründe beden inceliğinin vurgulanması, başarı dahil olmak üzere pozitif durumların zayıflıkla ilişkilendirilmesi, akran zorbalığı, mükemmeliyetçilik, hep daha iyi görünme arzusu, kontrolsüz ve bilimsel dayanağa sahip olmayan diyetlerin uygulanması gibi unsurların bu yeme bozukluğunu tetikleyebildiği ifade edilebilir.
Anoreksiya nervoza hastaları, vücutlarının normal bir şekilde çalışabilmek için ihtiyaç duyduğu temel besinlerden mahrum kalırlar. Vücut ihtiyaç duyduğu enerjiyi sağlamak için işleyişini yavaşlatmaya zorlanır ve bu durum da ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Anoreksiya nervoza tedavisi bütüncül bir yaklaşım ile belirlenir. Kişinin genel sağlık durumu ve bu bozukluk nedeniyle sahip olduğu komplikasyonlar tedavi sürecinin kapsamını değiştirebilir. MODA Psikoterapi & Psikiyatri Kliniği uzman kadrosundan anoreksiya tedavisi için yardım alabilir, mental ve fiziksel anlamda sağlıklı bir başlangıç yapabilirsiniz.
Atipik Anoreksiya Nervoza
Atipik anoreksiya nervoza, tipik anoreksiya nervoza tanı kriterlerini tam olarak karşılamayan ancak benzer semptomları olan bir durumdur. Kişi, genellikle düşük bir vücut ağırlığına sahip olabilir ve vücut görünümüyle aşırı meşgul olabilir, ancak belirli tanı kriterlerini karşılamayabilir.
Anoreksiya Nervoza Nasıl Başlar?
Anoreksiya nervoza genellikle çeşitli faktörlerin bir araya gelmesiyle başlar. Bunlar arasında genetik yatkınlık, psikososyal stres, mükemmeliyetçilik, düşük özsaygı, beden algısı ile ilgili yanlış inançlar, medya etkisi, aile dinamikleri ve travmatik yaşam deneyimleri yer alabilir.
Anoreksiya Nervoza Tedavisi:
Anoreksiya nervoza tedavisinde, fiziksel sağlık restorasyonu, beslenme yeniden düzenlemesi ve psikolojik destek önemlidir. Tedavi genellikle bir ekip yaklaşımını içerir ve bir psikiyatrist, psikolog, beslenme uzmanı ve diğer sağlık profesyonellerinden oluşan bir takım tarafından yönetilir.
Beslenme Tedavisi ve Dikkat Edilmesi Gerekenler:
Anoreksiya nervoza beslenme tedavisi, sağlıklı beslenme alışkanlıklarını yeniden kazanmayı ve düzenli bir yeme programı oluşturmayı içerir. Bu genellikle bir beslenme uzmanının rehberliğinde yapılır ve bireyin kilo alımını ve beslenme alışkanlıklarını takip etmek için düzenli izlemeyi içerir.
Psikoterapi:
Bilişsel davranışçı terapi (BDT), aile tabanlı tedavi (FT-AN) ve diğer terapi modaliteleri, anoreksiya nervoza tedavisinde yaygın olarak kullanılan psikoterapi yöntemleridir. Bu terapiler, kişinin yeme bozukluğuyla ilişkili düşünce ve davranışlarını anlamasına ve değiştirmesine yardımcı olur.
İlaç Tedavisi:
Anoreksiya nervoza için spesifik bir ilaç tedavisi yoktur, ancak eşlik eden psikiyatrik durumlar için (örneğin, depresyon veya anksiyete) ilaçlar reçete edilebilir. Bu ilaçlar, genellikle bir psikiyatrist tarafından yönetilir ve psikoterapi ile birlikte kullanılır.
Aile Destek ve Katılımı:
Aile üyelerinin ve yakınların destek ve katılımı, anoreksiya nervoza tedavisinde önemlidir. Aile terapisi, ailenin hasta ile birlikte çalışmasını ve sağlıklı iletişim ve sınırlar kurmasını sağlayabilir.
Anoreksiya nervoza karmaşık bir hastalıktır ve bireyselleştirilmiş bir tedavi yaklaşımı gerektirir. Erken tanı ve uygun tedavi ile iyileşme şansı artar.