Bazı zamanlar kendinizi huzursuz, aşırı hareketli ve daha az uyumanıza rağmen daha enerjik hissettiğiniz, çok konuştuğunuz, özgüveninizin arttığı, sonradan sizi rencide edecek riskli eylemlerde bulunduğunuz dönemler oluyor mu?
Bazen günler süren çökkün, işe yaramaz ve değersiz hissettiğiniz, yaptığınız hiçbir şeyden tat alamadığınız, enerjinizin azaldığı, içinize kapandığınız dönemler yaşıyor musunuz?
Genel Bakış
Eskiden manik-depresif hastalık olarak adlandırılan Bipolar bozukluk, uzun süreli duygudurum değişikliklerine neden olan bir hastalıktır. Yüksek ruh hali (manik dönem) ve çökkün ruh hali (depresif dönem) dönemleri arasında gidip gelir. Bipolar Bozukluk davranış, konuşma ve dürtülerde aşırı kontrol kaybına ve kişinin duygularını yönetememesine sebep olan mental bir bozukluktur. Özelliklerine göre farklı tiplerde sınıflandırılan Bipolar bozukluk tipleri vardır. Bipolar Bozukluktaki duygu durum değişiklikleri kişinin işlevselliğini bozarak yaşamını kısıtlayabilir.
Mani aşırı neşeli ve coşkulu, bazen de öfkeli duygulanımların olduğu bir duygudurum sendromudur. Buna ek olarak düşünce ve konuşmada hızlanma, aşırı özgüven artışı ve bunun neden olduğu kişinin değerleriyle bağdaşmayan riskli eylemler görülebilir. Cinsel ilgi artışı, dini uğraşlarda artış, çok para harcama gibi. Özbakım artmıştır, saçlar ve giyim tarzı değişebilir. Aşırı makyaj yapma sık görülür. Bu dönemde kişilerin enerjisi artmıştır, çok uzun yol yürüyebilir, saatlerce temizlik yapabilirler. Uyku süresi azalmıştır. Şüphecilik ve saldırganlık artmıştır. Kendini önemli ve özel biri olarak görür.
Depresif dönem ise kişinin üzüntülü, bunalımlı ve çökkün hissettiği; düşünce, konuşma, hareket ve davranışlarda yavaşlama ile kendini gösteren bir duygudurum sendromudur. Bu dönemde kişilerde isteksizlik, değersizlik, özgüvende azalma, halsizlik, güçsüzlük, karamsarlık ve umutsuzluk düşünceleri vardır.
Bipolar Bozukluk Nedir?
Bipolar bozukluk, mani veya maninin daha hafif formu olan hipomani atağı ile karakterize olan bir hastalıktır. Mani döneminin öncesinde ya da sonrasında depresyon dönemleri bulunabilir. Mani nöbetleri en az bir hafta ila ortalama 4-6 hafta kadar sürebilir ve bazen acil müdahale gerektirebilir. Tek bir mani nöbeti ile problemi atlatan kişi sayısı çok azdır. Uygun tedavi ile mani nöbeti çoğu kişide birkaç gün içinde yatıştırılabilir.
Randevu Talep Et
Bipolar Bozukluğunun Belirtileri Nelerdir?
Bipolar bozukluğun belirtileri mani ve depresyon olarak da isimlendirilen aşamalı döngülerden oluşur. Bu döngüler kişiden kişiye yoğunluk, süre ve sıklık açısından farklılık gösterebilir. Kişinin duygudurum dönemleri herhangi bir yaşam olayından bağımsız olarak genelde mevsimsel olarak değişmektedir. İlkbahar ve sonbahar dönemi ataklar açısından riskli dönemlerdir. Bunalımlı ve üzgün hissedilen bir dönemi, neşeli, coşkun veya aşırı sinirli duyguların yaşandığı dönemler izler. Kişinin ruh hali bu iki dönem arasında dalgalanır. Genetik geçişi olduğundan hastalığın aile öyküsü tanısal değerlendirme açısından önemlidir. Ailede intihar ederek ölen bir akrabanın varlığı sorgulanmalıdır.
Bipolar Bozukluğun Tedavisi Nedir?
Bipolar Bozukluğun tedavisinde genellikle duygudurum düzenleyicileri (lityum, valproik asit, karbamazepin, lamotrijin gibi), antipsikotikler (ketiapin veya olanzapin gibi), benzodiazepinler ve hekimin hastaya uygun gördüğü diğer ilaçlar kullanılır. Kişinin hastalığını öğrenmesi ve atak öncesi belirtileri farkederek önlemesi için psikoegitim ve psikoterapi çok yararlıdır.
Bipolar Bozukluk Neden Olur ve Tetikleyicileri Nelerdir?
Henüz Bipolar Bozukluğun nedeni tam olarak bilinmemesine rağmen, bozukluğun genetik bozukluk, çevresel faktörler, zorlu yaşam olayları, stres ve travma ile ilişkili olduğu bilinmektedir. Ayrıca bu bozukluğa sahip bireylerde beyin hücrelerinin fonksiyonlarında biyolojik bozukluklar ve genetik anormallikler tespit edilmiştir. Yapılan araştırmalar ile hastalığın çoğunlukla ailesel geçişli olduğu desteklenmiştir.
Bipolar Bozukluğun Tetikleyicileri;
- Stres
- Alkol ve sigara
- Uyarıcı ve uyuşturucu madde kullanımı
- Uyku bozukluk ve düzensizlikleri
- Tetikleyici başka bir hastalık
- Bazı ilaçlar
- Bununla birlikte Bipolar Bozukluk tetikleyiciler olmadan da görülebilmektedir.