Gençlik döneminde bireyler birbirinden farklı problemler ile karşılaşmakta ve bu problemleri tek başlarına çözmekte zorlanmaktadır. Problemlerin her biri farklı sebeplere dayanabilir. Aile yaşantısı, okul hayatı, sokak arkadaşlıkları vb. birçok sebepten dolayı yaşanan sıkıntılar kişileri kötü alışkanlıklara yönlendirebilir. Madde bağımlılığı; alkol ve yasadışı uyuşturucular da dahil olmak üzere zararlı maddelerin tehlikeli düzeyde kullanılmasını ifade eder. Zararlı maddelerin kullanımı kişilerde bağımlılık oluşmasına yol açabilir. Belirli bir süre boyunca bu maddeler kullanıldığında ilacı almak için güçlü bir istek, kullanımını kontrol etmede zorluklar, zararlı sonuçlara rağmen kullanıma devam etmek gibi etkiler oluşabilir.
Eroin bağımlılığı da bu madde bağımlılıklarının arasında yer almaktadır. Eroin ülkemizde dünya ortalamasından daha yoğun bir şekilde ve sık olarak kullanılmaktadır. Hem üretildiği coğrafya olan Afganistan, Pakistan, İran gibi Orta Doğu ülkelerine, hem de eroin pazarı olan Avrupa’ya yakınlığı bunun nedenidir. Eroin köprüsü niteliğinde olan ülkemizde yüksek saflıkta ve nispeten uygun fiyatlara bulunmaktadır. Eroin ne yazık ki 12-22 yaş aralığındaki gençlerde sıklıkla görülen bir problemdir. Bu bağımlılığa sahip kişiler bu zararlı maddeyi sosyal durumlarda kendilerini uyuşturabilmek için kullanırlar. Ancak vücut bu maddenin etkilerine zamanla alışır ve uyuşabilmek için her seferinde bir öncekindens daha yüksek dozda maddeye ihtiyaç duyar. Bu şekilde ilerleyen süreç eroin bağımlılığına sahip kişileri çok tehlikeli noktalara sürükleyebilir. Bu kişiler profesyonel destek alarak zararlı alışkanlıklarından kurtulmalıdır.
Eroin için “Koreks, peynir” sık kullanılan isimler olup “folyo, kaydırma, iğne” ise kullanma yöntemlerini ifade eder.
Eroin Bağımlılığı Belirtileri
Eroin bağımlılığına sahip kişilerde iki tür belirti vardır. Bunlardan biri eroinin etkisi altındayken gösterdikleri belirtiler, diğeri ise eroin eksikliği çektiklerinde gösterdikleri belirtilerdir. Eroin bağımlılığına sahip kişiler uyuşturucunun etkisindeyken şu belirtileri gösterirler:
- Agız kuruması
- Vücut sıcaklığının yükselmesi ve kızarmalar
- Mide bulantısı ve kusma
- Kolların ve bacakların vücuda normalden daha ağır gelmeye başlaması
- Kaşıntı
- Uyuşukluk
- Normalden daha yavaş düşünme
- Yavaş hareket etme
- İstemsiz baş hareketleri
- Göz bebeklerinde küçülme
Bu davranışları ya da özellikleri sergileyen bir kişinin eroin etkisinde olması ihtimali vardır. Daha önce de bahsettiğimiz gibi bunların yanı sıra bir de bağımlı kişilerin uzun süre eroin alamadığı durumlarda açığa çıkan belirtiler vardır. Bunlara yoksunluk belirtileri denir. Kullanıcılar ise kendi jargonlarında “hastalık” demektedir. Çünkü ağır bir hastalık gibi belirtiler yaşamaktadırlar.
Eroin Yoksunluğu (Eroin Hastalığı)
Eroin ne kadar çok yoğun ve uzun süre kullanılmışsa etkisini de o kadar kısa sürede kaybetmektedir. Eroin vücuttan çekildikçe etkisi kaybolmakta ve yoksunluk gelişmektedir. Yoksunluk belirtileri birkaç saat içerisinde çıkmaya başlayabilir. Hastalıklarını gidermek için kullanıcılar gün içinde sık olarak eroin alırlar. Almadıkları zaman oluşan belirtiler şunlardır:
- Esneme (genellikle ilk belirti)
- Tüylerin diken diken olması
- Sinirli ruh hali
- Titreme
- Kontrolsüz kol, bacak hareketleri
- Bulantı, kusma ve ishal
- Uyuyamama hali
- Üşüme
- Kemik, eklem ve kas ağrısı
Çok şiddetli belirtiler olmasına rağmen ölümcül değildir. Bu belirtiler kişi tekrar eroin aldığında yok olur. Bu nedenle kişilerin bağımlılıklarından kurtulması oldukça zor hale gelir ve psikiyatrik desteğin şarttır.
Eroin Bağımlılığı Tedavisi
Eroin bağımlılığının insan vücudunda onlarca zararlı etkisi vardır. Bu yüzden kişi için sadece bağımlılıktan kurtarmak yeterli olmayacak ve çok sayıda yan etkinin de tedavi edilmesi gerekecektir. Kişi uzun bir süre boyunca eroin kullandığında vücudunda şu durumlar gelişir:
- Cilt bozuklukları
- HIV, AIDS, Hepatit B ve Hepatit C hastalıklarına karşı normalden çok daha düşük bağışıklık
- Zatürre ya da tüberküloz gibi akciğer hastalıkları
- Karaciğer ve böbrek hastalıkları
- Kadınlarda menstrüasyon düzensizlikleri
- Hamile kişilerin düşük yapması
- Beyin hücrelerinin zarar görmesi
- İştah azalması
Bu durumların hepsi ilerledikleri takdirde insan hayatını riske atacak sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle eroin ve benzeri maddelerin bağımlılıkları çok zararlıdır ve tedavi edilmelidir.
Uzman psikiyatristler eroin bağımlısı kişilerin semptomlarına ve bağımlılık düzeylerine göre farklı tedavi süreçleri planlar. Bu tedaviler genelde davranışsal terapi yöntemini ve ilaç desteğini içerir. Bazı içeriklere sahip ilaçlar vücutta eroine benzer etkiler gösterir. Ancak elbette ki çok daha güvenlidir. Bu nedenle bağımlılıklardan kurtulmayı kolaylaştırmak için bu tarz ilaçların etkilerinden faydalanılabilir. Davranışsal terapi seanslarında ise kişileri uyuşturucu kullanmaya yönelten travmaların, stres ya da kaygı oluşturan durumların çözülmesi hedeflenir.