Majör depresyon, sürekli bir üzüntü hissine ve ilgi kaybina neden olan bir duygudurum bozuklugudur. Bunun yaninda majör depresif bozukluk ya da klinik depresyon olarak da nitelendirilir. Majör depresyon nasil hissettiginizi, düsündügünüzü ve davrandiginizi etkiler. Ayni zamanda çesitli duygusal ve fiziksel sorunlara yol açabilir. Normalde yapabildiginiz günlük aktiviteleri yapmakta zorlanir ve hayattan zevk almadiginizi hissedebilirsiniz.
Bir hüzün nöbeti olmanin ötesinde, depresyon bir zayiflik degildir ve bazen kaçilabilir bir durum olmayabilir. Depresyon uzun süreli tedavi gerektirebilir fakat bu durum cesaretinizi kirmamalidir. Çünkü majör depresyonu olan çogu insan ilaçlar ve psikoterapi sayesinde çok daha iyi hissetmektedir.
Majör Depresyon Belirtileri
Depresyon hayatiniz boyunca yalnizca bir kez ortaya çiksa bile, insanlar tipik olarak birden fazla bölüm geçirir. Bu bölümler sirasinda semptomlar neredeyse her gün ortaya çikar. Majör depresyonun belirtileri su sekildedir:
- Üzüntü veya umutsuzluk duygulari
- Küçük meselelerde bile öfke patlamalari veya hayal kirikligi
- Seks, hobi veya spor gibi aktivitelere karsi ilgi kaybi
- Uyku bozukluklari
- Yorgunluk ve enerji eksikligi
- Azalan istah ve kilo kaybi veya artan yeme istegi
- Kaygi veya huzursuzluk
- Yavas düsünme, konusma veya vücut hareketleri
- Değersizlik veya suçluluk duygusu hissetme, geçmisteki basarisizliklara saplanip kalma
- Konsantre olma, karar verme ve bir seyleri hatirlamada zorluk
- Sik ve tekrarlayan intihar düsünceleri, intihar girisimleri
- Sirt veya bas agrisi gibi fiziksel problemler
Depresyonda olan insan için semptomlar genel olarak is, okul, sosyal aktiviteler veya iliskiler gibi günlük aktivitelerde gözle görülür sorunlara neden olur. Bu aktiviteleri engelleyecek kadar siddetlidir. Bazi insanlar nedenini gerçekten bilmeden genellikle mutsuz hissedebilirler.
Majör Depresyon Neden Olur?
Majör depresyona neyin sebep oldugu tam olarak bilinmemektedir. Birçok ruhsal sorunda oldugu gibi çesitli faktörler söz konusu olabilir. Iste bunlardan bazilari:
- Biyolojik farkliliklar: Depresyonu olan kisilerde beyinde fiziksel degisiklikler meydana gelir. Bu degisikliklerin önemi hala belirsizdir ancak sonunda nedenleri tam olarak belirlemeye yardimci olabilir.
- Beyin kimyasi: Nörotransmiterler, depresyonda rol oynadigi düsünülen ve dogal olarak olusan beyin kimyasallaridir. Son arastirmalar, bu nörotransmiterlerin islevindeki ve etkisindeki degisikliklerin ve duygudurum dengesinin korunmasinda yer alan nörodevrelerle etkilesimlerinin depresyon tedavisinde önemli bir rol oynayabilecegini göstermektedir.
- Hormonlar: Vücudun hormon dengesindeki degisiklikler, depresyona neden olabilir veya depresyonu tetikleyebilir. Hormon degisiklikleri; hamilelik, tiroid problemleri, menopoz gibi farkli durumlardan da kaynaklanabilir.
- Kalitsal özellikler: Kan bagi bulunan insanlarda depresyon görülen kisilerde, majör depresyon daha yaygindir. Arastirmacilar, depresyona neden olabilecek genleri halen bulmaya çalismaktadir.
Majör Depresyonun Risk Faktörleri
Majör depresyon genellikle gençlerde, 20'li veya 30'lu yaslarda baslar ancak her yasta görülebilir. Erkeklerden daha fazla kadinlarda depresyon teshisi konulur ancak bunun nedeni kismen kadinlarin tedaviye basvurma oraninin daha yüksek olmasi olabilir. Majör depresyon gelistirme veya tetikleme riskini artiran faktörler sunlardir:
- Düsük benlik saygisi ve çok bagimli olma, kendini elestirme veya karamsarlik gibi belirli kisilik özellikleri
- Fiziksel veya cinsel taciz, sevilen birinin ölümü veya kaybi, zor bir iliski, mali sorunlar gibi travmatik ve stresli olaylar
- Depresyon, bipolar bozukluk, alkolizm veya intihar öyküsü olan aile üyeleri
- Lezbiyen, gey, biseksüel veya transseksüel olmak
- Anksiyete bozuklugu, yeme bozukluklari veya travma sonrasi stres bozuklugu gibi diger akil sagligi bozukluklarinin geçmisi
- Alkol veya uyusturucularin kötüye kullanilmasi
- Kanser, felç, kronik agri veya kalp hastaligi dahil olmak üzere ciddi veya kronik hastaliklar
- Bazi yüksek tansiyon ilaçlari veya uyku haplari gibi belirli ilaçlar (Herhangi bir ilaci kullanmayi birakmadan önce doktorunuza danismalisiniz.
Majör Depresyonu Önleme
Majör depresyonu önlemenin kesin bir yolu yoktur. Ancak asagidaki stratejiler yardimci olabilir:
- Stresi kontrol etmek, direncinizi artirmak ve özgüveninizi artirmak için adimlar atin.
- Zor dönemleri atlatmaniza yardimci olmak için, özellikle kriz zamanlarinda ailenize ve arkadaslariniza ulasin.
- Depresyonun kötülesmesini önlemeye yardimci olmak için ortaya çikan sorunun en erken belirtisinde tedaviye basvurun.
- Semptomlarin nüksetmesini önlemeye yardimci olmak için uzun süreli bir bakim tedavisi almayi düsünün.
Majör Depresyon İyileşme Süreci
Majör depresyon, önceden önlenmesi mümkün olmayan ama tedavisi olan bir rahatsizliktir. Dogru ve etkili bir tedavi ile de iyilesme orani on derece yüksektir. Ilaç ya da psikoterapi ile tümüyle iyilesme sansi vardir. Bu tedavi yöntemleri, ayri ayri kullanilabilir ya da birlikte de uygulanabilir. Iyilesme süreci ilaçlarin düzenli kullanimi ile ilk 15 günden sonra baslayacaktir. Doktor kontrolünde düzenli kullanima devam edilmesi halinde de 3 ay içinde stabil olacaktir.
Tüm bunlara ek olarak depresyon, tekrarlama riski yüksek bir hastaliktir. Ancak tekrarlasa dahi tedavi sansi her zaman vardir. Bu noktada önemli olan hastanin, durumu ile yüzlesmesi ve profesyonel destek alma fikrine kapali olmamasidir.
