Premenstrüel Disforik Bozukluk Nedir?
Mentrüasyon (regl, adet) döngülerini yaşayan kişilerde çoğu zaman, menstrüasyonun başlamasından bir önceki hafta premenstrüel disforik bozukluk meydana gelir. Premenstrüel disforik bozukluğunun en az beş belirtisi bulunmalıdır. Bu belirtiler menstrüasyon döngüsü yeniden başladığında, yani kişi regl olduğunda birkaç gün içerisinde yok olmaya başlar. Regl dönemi tamamlandığında ise tamamen yok olmuş olur.
Premenstrüel bozukluk sahibi olan kişiler bu durumu kronik bir şekilde yaşarlar. Yani her menstrüasyon döngüsünde bu rahatsızlığın belirtileri tekrarlanır. Bu nedenle tedavi edilmesi gereken bir rahatsızlıktır. Çoğunlukla yaşam tarzındaki değişiklikler ya da ilaçlar ile premenstrüel disforik bozukluğun belirtileri tamamen ortadan kaldırılabilir.
Premenstrüel Disforik Bozukluk ve Premenstrüel Sendrom (PMS) Arasındaki Fark
Kadınların yaklaşık olarak %30’u regl dönemi öncesinde, yani menstrüasyon döngüsü başlamadan önce şiddetli seviyede premenstrüel semptomlar (PMS) göstermektedir. Ancak kadınların yaklaşık %5’i ise bu semptomları günlük yaşamlarındaki faaliyetlerini yerine getiremeyecek kadar yüksek seviyede göstermektedirler. Bu duruma ise premenstrüel disforik bozukluk adı verilir. Yani premenstrüel disforik bozukluk PMS’nin aksine kişinin fiziksel ve zihinsel sağlığına zarar verebilecek belirtiler içerir.
Yine de her iki durumun belirtilerinin de tamamı neredeyse aynıdır. Ve her iki durumda yaklaşık olarak 5-10 gün boyunca etkisini sürdürebilmektedir. Bu nedenle kadınlar arasında bu iki durum sıklıkla birbirleri ile karıştırılabilir. En doğru sonuca ulaşmak için yapılması gereken bir psikolog ile görüşerek profesyonel destek almak olacaktır.
Randevu Talep Et
Premenstrüel Disforik Bozukluk Neden Olur?
Psikoloji alanında uzman olan bilim insanları, bazı kadınlarda neden daha şiddetli bir PMS dönemi olduğunu kesin ve net olarak açıklayamıyorlar. Yumurtlamadan hemen sonra ve menstrüasyon döngüsü yeniden başlamadan hemen önce östrojen ve progesteron hormonlarının salınımı azalıyor. Uzmanlara göre bu durum premenstrüel disforik bozukluğu tetikleyebilecek etkenlerden biridir. Ruh halini, açlığı ve uykuyu düzenleyen bir beyin kimyası olan serotonin de bu durumu etkileyen bir faktör olarak rol alabilir. Çünkü serotonin seviyesi de, hormon seviyeleri gibi menstrüasyon döngünüz boyunca değişiklik gösterebilmektedir.
Bunlara ek olarak bu bozukluğun yaşanmasına yol açabilecek diğer etkenler şunlardır:
- Kişinin depresyona yatkınlığının olması
- Anksiyete ya da bipolar bozukluk gibi akıl sağlığı rahatsızlıklarına sahip olması
- Duygu durum bozukluklarının mevcut olması
- Doğum sonrası depresyonu yaşıyor olmak
Yukarıda sıralanan durumların her biri kişilerde premenstrüel disforik bozukluğunun olmasına yol açabilecek durumlardandır. Ancak bu durumların hepsi herkeste aynı etkiyi oluşturmayabilir. Premenstrüel disforik bozukluğunun nedeni kişiden kişiye değişiklik gösterebilir.
Premenstrüel Disforik Bozukluk Semptomları
Premenstrüel disforik bozukluğunun semptomları, PMS’de görülen semptomlara oldukça benzerlik göstermektedir. Ancak çok daha fazla şiddetlidir. Semptomlar tipik olarak regl döneminden önceki hafta ortaya çıkmaya başlar ve regl dönemi içerisindeki ilk birkaç günde tamamen yok olur. Premenstrüel disforik bozukluk yaşayanlar, semptomlar varken genellikle potansiyellerinin tamamını kullanamazlar. Bu durum kişilerin ilişkileri olumsuz yönde etkileyebilir, evde ve işte sahip olunan rutinler işleyişini bozabilir. Premenstrüel disforik bozukluğunun belirtileri şunlardır:
- Şiddetli yorgunluk hali
- Kolay sinirlenme ve öfkeli olma
- Ruh hali değişiklikleri
- Ağlama ve duygusal hassasiyet
- Konsantrasyon konusunda güçlük çekme
- Kalp çarpıntısı yaşama
- Paranoya ve öz imge ile ilgili sorunlar yaşama
- Unutkanlık
- Karın şişkinliği, iştah artışı ve sindirim rahatsızlıkları
- Baş ağrısı
- Sırt ağrısı
- Uyuşma veya karıncalanma
- Sıcak basması
- Baş dönmesi
- Bayılma
- Uykusuzluk çekme
- Libidonun azalması
- Deride hassasiyet, kolay kızarma ve morarma
Eğer bu belirtileri her menstrüasyon döneminde yaşıyorsanız premenstrüel disforik bozukluğa sahip olabilirsiniz. Bu durumda bir psikologa danışmanız ve kendinize en uygun olacak tedavi yöntemini planlamanız tavsiye edilir.
Randevu Talep Et
Premenstrüel Disforik Bozukluk Semptomları Nasıl En Aza İndirilir?
Premenstrüel disforik bozukluk farklı tedavi yöntemleri olan bir rahatsızlıktır. Ancak kişilerin kendi başlarına uygulayabileceği birkaç yöntem de belirtilerin etkisini azaltmayı sağlayabilir. Bu yöntemler aynı zamanda PMS döneminde de uygulanan yöntemlerdir. Premenstrüel disforik bozukluk semptomlarını en aza indirebilmeniz için etkili tavsiyelerden bazıları şunlardır:
- Vitamin desteği almak
- Sakinleştirici ve yatıştırıcı etkilere sahip bitki çayları tüketmek
- Dengeli ve düzenli beslenmek (hafif ve sindirilmesi kolay besinler tüketmek)
- Yoga ve pilates gibi egzersizleri uygulamak
- Kafein içeren ürünlerden uzak durmak
- Alkol ve sigarayı bırakmak, azaltmak
- Stresli konulardan uzak durmak
- Düzenli şekilde ve yeterince uyumak
- Sakinleştirici müzikler dinlemek
- Meditasyon yapmak
Premenstrüel Disforik Bozukluk Tedavisi
Yukarıda sıralanan tavsiyeler PMS döneminde olumlu etkiler oluşturabildiği gibi premenstrüel disforik bozukluk rahatsızlığı için de işe yarayabilir. Ancak bu öneriler sahip olduğunuz rahatsızlığı tamamen tedavi etmeye yaramayabilir. Kendi başınıza uyguladığınız zararsız yöntemler sizin için yeterince iyi sonuçlar oluşturmadığında bir psikolog ile görüşmeniz gerekmektedir. Alacağınız profesyonel destek ile sizin için daha kesin sonuçlar verebilecek bir tedavi planı hazırlayabilirsiniz.