Sadistik Kişilik Bozukluğu (Sadizm), başkalarının acı veya rahatsızlık duyduğunu görmekten zevk almayı içeren bir kişilik bozukluğu türüdür. Bozukluğun adı, cinsel zevk alma kaynağı olarak acı verme teması etrafında roman yazmasıyla ünlenen Fransız aristokrat Marquis de Sade’in (1740-1814) adından türetilmiştir.
Sadistik kişilik bozukluğu, bireylerin yalnızca bu davranışları sergilemekle kalması değil, aynı zamanda sadist davranışlarda bulunmaktan zevk alma biçimidir. Sadistik kişilik bozukluğuna sahip bireyler, tekrarlayan acımasız davranışlar ve saldırganlık hali gösterirler. Sadizm aynı zamanda duygusal şiddete yönelimi, korkuyu kullanarak başkalarını kasıtlı olarak manipüle etmeyi ve fiziksel şiddeti gerçekleştirmeyi de içerebilir. Sadistik kişilik bozukluğunun çeşitli türleri vardır. Yoğunluklu olarak cinsel sadizm bozukluğu yaşayan bireylerle karşılaşırız.
Ayrıca beyaz yakalılar arasında sadistik kişilik bozukluğu sıkça görülmektedir. Çalışanlarına mobbing yapanların çoğunlukla bu bozukluğu olan kişiler olduğu tahmin edilmektedir.
Randevu Talep Et
Sadistik Kişilik Bozukluğunun Belirtileri
Sadistik kişilik bozukluğunun klinik tanımları; bozukluğun davranışsal, bilişsel ve duygusal alanları kapsayan özelliklerden oluştuğunu öne sürmektedir. Kişilerarası bir bakış açısına göre, sert, düşmanca, manipülatif, empatiden yoksun ve soğukkanlı oldukları belirtilmektedir. Bilişsel durumları katı ve sosyal hoşgörüsüzlüğe yatkın olarak kabul edilmektedir. Militarist yönelimleri olabilmektedir; silahlar, savaş ve büyük suçlara karşı büyülenme hissiyatı yaşarlar. Sadistlerin klasik olarak, başkalarını kontrol etme ve sertçe cezalandırma ya da aşağılanma ihtiyacını yerine getirmelerini sağlayan sosyal statüler aradıklarına inanılır. Bu nedenle, sadistik kişilik bozukluğuna sahip bireylerden bazılarının kolluk kuvvetleri, ordu, hükümet ve adalet sistemi gibi ortamlarda çalışmakta olduğu ortaya konmuştur.
Sadistik Kişilik Bozukluğunun Teşhis Kriterleri
Sadistik kişilik bozukluğunun aşağıdakilerden en az dördünün tekrar tekrar ortaya çıkmasıyla teşhis edildiği gibi, erken yetişkinlikten başlayarak yaygın bir zalim, küçümseyici ve saldırgan davranış modeli çerçevesinde belirlenmektedir.
-
- Bir ilişkide hâkimiyet kurmak amacıyla fiziksel zulüm veya şiddet kullanıyorsa,
- İnsanları başkalarının önünde küçük düşürür veya küçük düşürdüyse,
- Kendi kontrolü altındaki bir kişiye (bir çocuk, öğrenci, mahkûm veya hasta) alışılmadık şekilde sert muamele veya disiplin cezası vermişse,
- Başkalarının (hayvanlar da dâhil) psikolojik veya fiziksel ıstırabından zevk alır durumdaysa,
- Başkalarına zarar vermek veya onlara acı vermek amacıyla yalan söylemişse,
- Başkalarını korkutarak (gözdağı vermekten terör eylemlerine kadar) istediklerini yapmalarını sağlıyorsa,
- Yakın ilişki içinde olduğu kişilerin özerkliğini kısıtlamaktaysa… Örneğin eşinin refakatçisi olmadan evden çıkmasına izin vermiyorsa, genç kızının okul danslarına katılmasına izin vermiyorsa,
- Şiddet, silahlar, dövüş sanatları, yaralanma veya işkenceden etkileniyorsa sadizme eğilim gösterdiğini söyleyebiliriz.