Obsesif Kompülsif Bozukluk nedir?
Obsesyon halk arasinda takinti, vesvese diye tarif edilir. Bu yüzden takintili hastalik olarak da bilinir. Kisinin zihninden bir türlü atamadigi, yogun sikinti veren, tekrarlayan düsünce, dürtü ve bazende görüntü seklinde imgelerdir. Takintilarin birçok görünümü vardir.
Obsesif kompülsif bozukluk belirtileri nelerdir?
- Temizlik takintisi olarak bilinen türünde birseyin bulasacagina dair rahatsizlik veren düsünceler vardir.
- Emin olamama takintisinda, yaptigi seyden birtürlü emin olamama
- Zarar verme veya görme takintisinda; birilerine zarar verdigine yada zarar görecegine dair istemsiz düsünce yada görüntüler
- Cinsel takintilarda, kisinin inanci ve deger yargilarina uymayan düsünce ve görüntüler
- Dini takintilarda, özellikle ibadet sirasinda belirginlesen sirk, küfür, hakaret benzeri istemsiz düsünceler
- Simetri takintisinda, esyalarin düzeni ileilgili asiri zihinsel ugraslar vardir.
Bu takintilar kisiye yogun sikinti verir, bu sikintidan kurtulmak için hastalar bir takim davranislarda bulunur. Buna kompülsiyon denir. Takintilari telafi ederler, takintilar ne kadar siksa kompülsiyonlarda o kadar tekrarlayicidir. Disaridan diger insanlarin gördügü sey kompülsiyonlardir. Obsesyon yani takinti düsüncede oldugu için diger insanlarca farkedilmez ama kompülsiyonlar davranislarda oldugu için hemen farkedilir. Kompülsiyonlara zorlanti da denir.
- Temizlik kompülsiyonu, bir sey bulastigi veyabulasacagi takintisi nedeniyle devamli temizlik yapmayi
- Kontrol etme kompülsiyonu, emin olamama takintisinin verdigi huzursuzluk ve sikintiyi gidermek için herseyi tekrar tekrar kontrol etmeyi gerektirir.
Hasta saçma ve mantiksiz oldugunu bildigi haldebelirli sayilarda ve biçimlerde belirli eylemlerde bulunur. Bunlardan herhangi birinin olmadi kiside obsesif kompülsif bozukluk oldugu anlamina gelmez. Normalde hemen herkeste bu belirtilerin bazilari bazi zamanlarda görülebilir. Ancak bu düsünce ve davranislar günde 1 saatten fazla zaman aliyorsa, kisinin islevselligini bozuyorsa Obsesif Kompülsif Bozukluk tanisi degerlendirilmelidir. OKB hastaligi Obsesif Kompülsif Bozuklugun bas harflerinin kisaltilmisidir.
Obsesif kompülsif bozukluk olan kisiler takintilarini tetikleyen durumlardan kaçinmak için hayatlarini kisitlarlar. Sikintilarini azaltmak için alkol ve uyusturucu kullanabilirler. AMATEM’de eroin bagimlilari ile yaptigim bir bilimsel çalismada obsesif kompülsif bozukluk oraninin çok fazla oldugunu tespit ettim. Buna diger dürtü kontrol bozukluklari da eslik ediyordu. Bagimlilik ve okb'de ödül merkezi gibi beynin benzer bölgeleri etkilenmektedir. Bir sebep de altta yatan okb madde kullanimina neden olmaktadir.
Obsesif Kompülsif Bozukluk neden olur?
Ailede OKB varsa, yakinlik derecesine göre kiside OKB görülme sikligi artar. Genetik egilim, çevresel kosullar, beynin bazi bölgelerinde yapisal ve fonksiyonel degisiklikler OKB nedenleri arasinda siniflandirilabilir.
Obsesif Kompülsif Bozukluk tedavisi?
Okb tedavisi
İlaçli ve ilaçsiz tedavi seçenekleri mevcuttur.
Okb ilaç tedavisi
- Serotonin geri alim inhibitörleri en sik kullanilan ilaçlardir. Ilacin etkisini göstermesi 2 aya kadar uzun sürmektedir ve maalesef daha yüksek dozlarda mümkün olabilmektedir.
- Daha eski bir ilaç olan klomipramin OKB tedavisinde oldukça etkilidir ama yan etkileri açisindan iyi degerlendirilmelidir.
- Antipsikotik ilaçlarin da obsesif kompülsif bozukluk tedavisinde etkinligi gösterilmistir. Obsesif Kompulsif Bozuklugu olanlarda sik görülen tik bozukluguna da antipsikotik ilaçlar iyi gelmektedir.
OKB İlaçsız Tedavi
Bilissel Davranisçi Terapi, yüzlestirme ve maruz birakma tekniklerinin kullanildigi terapileri merkezimizde uygulamaktayim. Ilaçlarin yanit vermedigi durumlarda Psikoterapi etkin bulunmustur.
Son bilimsel çalismalar ilaçsiz bir tedavi olan TMS’ nin de OKB tedavisindeki basarisini kanitlamistir
