Uyum Bozuklukları Belirtileri
Belirtiler ve semptomlar, uyum bozukluğunun türüne bağlıdır ve kişiden kişiye değişebilir. Uyum bozuklukları, kendiniz ve dünya hakkında nasıl hissettiğinizi ve düşündüğünüzü etkiler. Ayrıca eylemlerinizi veya davranışlarınızı da etkileyebilir. Uyum bozukluklarının belirtilerine örnek olarak aşağıdakiler gösterilebilir:
- Üzgün ve umutsuz hissetmek
- Daha önce zevk aldığınız şeylerden zevk almamak
- Sık sık ağlamak
- Endişe, gergin veya stresli hissetmek
- Uyku problemleri yaşamak
- İştahsızlık
- Konsantrasyon zorluğu
- Bunalmış hissetmek
- Günlük aktivitelerde zorlanmak
- Sosyal hayattan çekilmek
- İşe gitmek veya fatura ödemek gibi önemli şeylerden kaçınmak
- İntihar düşünceleri veya davranışı taşımak
Uyum bozukluğunun semptomları, stresli bir olaydan sonraki üç ay içinde başlar ve stresli olayın sona ermesinden sonra altı aydan fazla sürmez. Bununla birlikte kalıcı veya kronik uyum bozuklukları, stres etkenleri devam ediyorsa altı aydan fazla sürebilir. Özellikle uzun zamandır işsizlik sorunu yaşayan kişilerde, uzun süreye yayılabilir.
Randevu Talep Et
Hangi Durumlarda Doktora Gitmeli?
Stresörler genellikle geçicidir ve zamanla onlarla baş etmeyi öğreniriz. Uyum bozukluğunun semptomları, stres azaldığı takdirde iyileşmeye başlar. Ancak bazen stresli olay hayatınızın bir parçası olarak kalır ya da yeni bir stresli durum ortaya çıkarsa, aynı duygusal mücadelelerle yeniden yüzleşirsiniz.
Her geçen gün mücadele etmekte daha çok zorlanıyorsanız doktorunuzla konuşmalısınız. Stresle daha rahat baş etmenize ve hayat hakkında yeniden daha iyi hissetmenize yardımcı olmak için tedavi alabilirsiniz.
Çocuğunuzun uyumu veya davranışı hakkında endişeleriniz varsa, çocuğunuzun çocuk doktoru ile konuşun.
Uyum Bozukluklarının Nedenleri ve Risk Faktörleri
Uyum bozuklukları, yaşamınızdaki önemli değişiklikler veya stres faktörlerinden kaynaklanır. Genetik, yaşam deneyimleriniz ve mizacınız, bir uyum bozukluğu geliştirme olasılığınızı artırabilir. Bazı stres faktörleri de bir uyum bozukluğuna sahip olma olasılığınızı artırabilir. Hem olumlu hem de olumsuz stresli olaylar yaşadığınızda, bu olaylar sizi bir uyum bozukluğu geliştirme riskine sokabilir. Örneğin:
- Boşanma veya evlilik sorunları
- İlişki veya kişilerarası sorunlar
- Emeklilik, bebek sahibi olmak veya yeni bir okula başlamak gibi durum değişiklikleri
- İşini kaybetmek, sevilen birini kaybetmek veya mali sorunlar yaşamak gibi olumsuz durumlar
- Okulda veya iş hayatında sorunlar
- Fiziksel saldırı, hayati tehlike veya doğal afet gibi deneyimler
- Tıbbi bir hastalığa sahip olmak veya suç oranı yüksek bir mahallede yaşamak gibi devam eden stres kaynakları
Uyum Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
Uyum bozukluğu teşhisi alırsanız, en yakın zamanda bozukluğunuz için bir tedaviye başvurmanız gerekecektir. Durumunuza göre kısa süreli bir tedaviye ihtiyacınız olabilir veya uzun bir süre tedavi görmeniz de gerekebilir. Uyum bozukluğu tipik olarak terapi, ilaç tedavisi veya her ikisinin kombinasyonu ile tedavi edilir.
Terapi, bir uyum bozukluğunun birincil tedavisidir. Doktorunuz veya sağlık uzmanınız bir akıl sağlığı uzmanına görünmenizi tavsiye edebilir. Bir psikolog veya akıl sağlığı danışmanına yönlendirilebilirsiniz. Bununla birlikte gerekli gördüğü durumlarda uzman, sizi bir psikiyatriste sevk edebilir.
Terapiye gitmek, normal bir işleyiş düzeyine dönmenizi sağlayabilir. Terapistler size duygusal desteklerini sunar ve bu da uyum bozukluğunuzun nedenini anlamanıza yardımcı olabilir. Aynı zamanda gelecekte stresli durumlarla başa çıkma becerilerinizi geliştirmenize yardımcı olabilir.
Uyum bozukluklarını tedavi etmek için kullanılan birkaç çeşit tedavi vardır. Bu terapiler şunları içerir:
- Psikoterapi
- Kriz müdahalesi
- Aile ve grup terapileri
- Uyum bozukluğunun nedenine özel destek grupları
- Bilissel davranışçı terapi
- Kişilerarası psikoterapi veya kısa süreli psikoterapi tedavisi
- Online terapi seçenekleri